आपण जाणून घेऊया ठेवींमध्ये गुंतवणूक करण्याबाबतची परिपूर्ण माहिती -
निश्चित ठेवींमध्ये (FDs) रक्कम गुंतवण्यावर कोणतीही मर्यादा नाही. भारतीय रिझर्व्ह बँकेने (RBI) एफडीवर गुंतवणुकीसाठी कोणतीही कमाल मर्यादा निश्चित केलेली नाही. म्हणजेच, आपण हवी तितकी रक्कम निश्चित ठेवींमध्ये गुंतवू शकता आणि वेगवेगळ्या बँकांमध्ये अनेक एफडी खाते उघडू शकता.
तथापि, रक्कम गुंतवताना हे लक्षात घेणे महत्त्वाचे आहे की, बँकिंग नियमानुसार प्रत्येक ठेवीदाराला DICGC विमा संरक्षण फक्त ५ लाख रुपयांपर्यंतच (मूळ रक्कम + व्याज) मिळते. म्हणजे, जर एखादी बँक अडचणीत आली, तर फक्त ५ लाख रुपयांपर्यंतची रक्कमच सुरक्षित मानली जाईल.
एफडीचे महत्त्वाचे नियम आणि माहिती:
किमान आणि कमाल रक्कम: बहुतेक बँकांमध्ये एफडीसाठी किमान मर्यादा १,००० ते १०,००० रुपयांदरम्यान असते. कमाल रकमेवर मर्यादा नाही.
कालावधी व आगाऊ पैसे काढणे: एफडीचा कालावधी ७ दिवसांपासून १० वर्षांपर्यंत असतो. पण ठेवीदाराने मध्येच पैसे काढल्यास बँक दंड आकारते आणि व्याजदर कमी मिळतो.
व्याजदर: ठेवींवर मिळणारा व्याजदर हा बँक व मुदतीनुसार बदलतो. ज्येष्ठ नागरिकांना सामान्य ठेवीदारांपेक्षा जास्त व्याजदर दिला जातो.
कर परिणाम: ठेवींवर मिळणारे व्याज तुमच्या आयकर स्लॅबनुसार करपात्र असते. मात्र, टॅक्स सेव्हिंग एफडीमध्ये गुंतवणूक केल्यास आयकर कायद्याच्या कलम 80C अंतर्गत करात सूट मिळू शकते.
नामनिर्देशन सुविधा: RBI ने सर्व एफडी खात्यांसाठी नामनिर्देशन सुविधा बंधनकारक केली आहे, त्यामुळे खातेदाराच्या मृत्यूनंतर बँकेस ही रक्कम नामनिर्देशित व्यक्तीस हस्तांतरण करणे सोपे होते.
टीडीएस वजावट: एका वर्षात ठेवींद्वारे मिळणारे व्याज उत्पन्न ४०,००० रुपयांपेक्षा (ज्येष्ठ नागरिकांसाठी ५०,००० रुपये) जास्त झाल्यास बँका टीडीएस (कर कपात) वजा करतात.
ठेवींचे स्वयंचलित नूतनीकरण व मुदतपूर्ती: ठेवीची मुदतपूर्ती झाल्यानंतर अनेक बँका आपोआप ठेवीचे नूतनीकरण करतात. त्यामुळे ठेवीदाराने ठेवीची मुदत संपण्यापूर्वीच त्याला ही रक्कम काढायची आहे की पुन्हा ठेवायची आहे, याचा निर्णय घ्यावा लागतो.
एफडी कोण उघडू शकते?:
निश्चित ठेवी सर्वांसाठी उपलब्ध आहेत – मग ते अल्पवयीन असोत, काम करणारे व्यक्ती असोत किंवा ज्येष्ठ नागरिक असोत.
एफडी सुरक्षित आणि आकर्षक का असते?:
निश्चित ठेवी अजूनही सर्वात सुरक्षित गुंतवणूक माध्यम म्हणून सर्वाधिक पसंतीच्या आहेत. कारण या गुंतवणुकीत मूळ रक्कम सुरक्षित राहते आणि मिळणारा व्याजदर निश्चित असतो. मात्र, यात गुंतवणूक करण्यापूर्वी व्याजदर, कर परिणाम आणि विमा संरक्षण यांसारख्या बाबी समजून घेणे महत्त्वाचे आहे.