आजच्या अनिश्चित आर्थिक परिस्थितीत नियमित बचत आणि मजबूत निवृत्ती नियोजन अत्यंत महत्त्वाचं ठरत आहे. सध्या मिळणारे उत्पन्न भविष्यातही तसंच राहील, याची खात्री देता येत नाही. अशा वेळी केंद्र सरकारची अटल पेन्शन योजना (Atal Pension Yojana – APY) ही सामान्य नागरिकांसाठी एक सुरक्षित, परवडणारी आणि दीर्घकालीन आर्थिक संरक्षण देणारी योजना म्हणून ओळखली जाते.
या योजनेअंतर्गत गुंतवणूक करणाऱ्या व्यक्तीस ६० वर्षांचे वय पूर्ण झाल्यानंतर दरमहा निश्चित पेन्शन मिळते. विशेषतः असंघटित क्षेत्रातील कामगार, लघुउद्योजक, स्वयंरोजगार करणारे नागरिक यांच्यासाठी ही योजना फायदेशीर ठरते.
अटल पेन्शन योजना ही केंद्र सरकारची सामाजिक सुरक्षा योजना आहे. या योजनेचा मुख्य उद्देश वृद्धापकाळात आर्थिक स्थैर्य देणे हा आहे.
योजनेत सहभागी व्यक्तीला ६० वर्षांनंतर दरमहा:
₹१,०००
₹२,०००
₹३,०००
₹४,०००
₹५,०००
यापैकी स्वतः निवडलेली पेन्शन रक्कम आयुष्यभर मिळते.
या योजनेचं वैशिष्ट्य म्हणजे गरजूंना लक्षात घेऊन सरकारने पूर्वी काही काळ योगदान दिलं होतं, तर संपूर्ण योजना सरकारच्या हमीसह (Government-backed) असल्याने ती अतिशय सुरक्षित मानली जाते.
६० वर्षांनंतर निश्चित आणि आजीवन मासिक पेन्शन
शेअर बाजारातील चढउतारांचा कोणताही धोका नाही
पती-पत्नी दोघेही स्वतंत्र खाते उघडू शकतात
गुंतवणूकदाराचा मृत्यू झाल्यास:
जोडीदाराला पेन्शन
दोघांच्या मृत्यूनंतर नामनिर्देशित व्यक्तीस जमा कॉर्पस रक्कम
अत्यल्प मासिक गुंतवणुकीत मोठी सुरक्षा
अटल पेन्शन योजनेचा लाभ घेण्यासाठी खालील अटी पूर्ण करणं आवश्यक आहे:
अर्जदार भारतीय नागरिक असावा
वय १८ ते ४० वर्षांदरम्यान असावं
बँक किंवा पोस्ट ऑफिसमध्ये बचत खाते असणं अनिवार्य
खात्याशी आधार लिंक आणि मोबाईल नंबर आवश्यक
१ ऑक्टोबर २०२२ नंतर आयकर भरणारे नागरिक APY साठी पात्र नाहीत
या योजनेत मिळणारी पेन्शन पूर्णतः तुमच्या वयावर आणि योगदानाच्या रकमेवर अवलंबून असते.
उदाहरणार्थ:
१८ वर्षांचा व्यक्ती दरमहा सुमारे ₹२१० गुंतवेल → ६० व्या वर्षी ₹५,००० पेन्शन
३० वर्षांचा व्यक्ती ₹५,००० पेन्शनसाठी दरमहा सुमारे ₹१,५७७ भरतो
वय जितकं जास्त, तितकं मासिक योगदान अधिक
म्हणूनच लवकर सहभागी होणं अधिक फायदेशीर ठरतं.
जवळच्या बँक किंवा पोस्ट ऑफिसमध्ये भेट द्या
Atal Pension Yojana Application Form घ्या
आधार, ओळखपत्र आणि बचत खात्याची माहिती द्या
हवी ती मासिक पेन्शन रक्कम निवडा
ऑटो-डेबिटसाठी परवानगी द्या
अर्ज सबमिट केल्यानंतर खाते सक्रिय होईल
एकदा नोंदणी झाल्यावर दरमहा तुमच्या खात्यातून आपोआप योगदान वजा होतं.
अटल पेन्शन योजना ही कमी उत्पन्न असलेल्या तसेच मध्यमवर्गीयांसाठी निवृत्तीनंतरचा आधारस्तंभ ठरू शकते. अतिशय कमी मासिक गुंतवणुकीत ६० व्या वर्षानंतर निश्चित आणि आजीवन पेन्शन मिळणं, हेच या योजनेचं सर्वात मोठं वैशिष्ट्य आहे.
जर तुमचं वय ४० वर्षांखालील असेल आणि भविष्यातील सुरक्षिततेचा विचार करत असाल, तर अटल पेन्शन योजना तुमच्यासाठी एक योग्य पर्याय ठरू शकते.