प्रॉपर्टी फसवणूक टाळण्यासाठी बँकांचा ‘गुप्त’ फॉर्म्युला—सर्च रिपोर्ट!  
Co-op Banks

प्रॉपर्टी फसवणूक टाळण्यासाठी बँकांचा ‘गुप्त’ फॉर्म्युला—सर्च रिपोर्ट!

लाखो रुपयांची प्रॉपर्टी घेण्यापूर्वी हा एकच दस्तऐवज वाचवू शकतो तुमचे पैसे व मानसिक त्रास

Prachi Tadakhe

लाखो रुपयांची मालमत्ता घेण्यापूर्वी बहुतेक खरेदीदार एक मोठी चूक करतात—ती म्हणजे सर्च रिपोर्ट काढणे टाळणे. हा छोटा वाटणारा पण अत्यंत महत्त्वाचा दस्तऐवज तुमचे पैसे, वेळ आणि मानसिक त्रास वाचवू शकतो. म्हणूनच बँका लोन मंजूर करण्याआधी सर्वात पहिले ज्याची मागणी करतात तो म्हणजे ‘सर्च रिपोर्ट’. कारण बँक हुशार आहे—ती कोणताही धोका पत्करू इच्छित नाही.

सर्च रिपोर्ट म्हणजे नक्की काय?

मालमत्ता—जमीन, घर किंवा फ्लॅट— यावर कोणाचे हक्क, कर्ज, ताबा किंवा कोणताही वाद आहे का, हे तपासण्यासाठी काढलेला अधिकृत पुरावा म्हणजे सर्च रिपोर्ट.

याचा मुख्य उद्देश म्हणजे:

  • मालमत्ता स्वहक्काची आहे की नाही?

  • पूर्वी कोणते व्यवहार झाले आहेत?

  • प्रॉपर्टीवर कर्ज, तारण, वाद किंवा कायदेशीर अडचण आहे का?

  • सध्याचा खरा मालक कोण आहे?

सर्च रिपोर्टमध्ये काय असते?

सर्च रिपोर्ट हा केवळ एक कागद नसतो. त्यात मालमत्तेचा पूर्ण इतिहास असतो:

1. मालकाचे नाव

सध्याचा आणि पूर्वीचा मालक कोण आहे, हे स्पष्ट होते.

2. पूर्वीचे व्यवहार (Transaction History)

मालमत्तेचा 13 ते 30 वर्षांपर्यंतचा इतिहास यात पाहायला मिळतो.

3. हक्कपत्र (Title Details)

ताबा योग्य प्रकारे नोंदवलेला आहे का, कोणाकडे कायदेशीर हक्क आहे?

4. कर्ज / तारण (Mortgage / Loan)

मालमत्ता बँकेत गहाण ठेवलेली आहे का?

5. वाद / कोर्ट केस

मालमत्तेवर खटला, वाद किंवा दावा दाखल आहे का?

6. स्थानिक नोंदणी माहिती

सर्व्हे नंबर, नकाशे, आजूबाजूचे तपशील इत्यादी सर्व माहिती समाविष्ट असते.

सर्च रिपोर्ट कुठे मिळतो?

  • सब-रजिस्ट्रार ऑफिस — येथे नोंद झालेल्या सर्व व्यवहारांची माहिती उपलब्ध असते.

  • ऑनलाईन पोर्टल्स — राज्य सरकारच्या अधिकृत वेबसाईटवरून सर्च रिपोर्ट मिळू शकतो.

  • ऍडवोकेट / रिअल इस्टेट कन्सल्टंट — तज्ज्ञ वकील सर्च रिपोर्ट प्रोफेशनली तयार करतात (फी प्रॉपर्टीनुसार बदलते).

सर्च रिपोर्ट न काढल्यास तुम्हाला काय धोका?

  • बँकेकडे तारण ठेवलेली मालमत्ता ओळखता येणार नाही

कदाचित ज्याची तुम्ही खरेदी करत आहात ती प्रॉपर्टी आधीच बँकेत गहाण ठेवलेली असेल.

  • वादग्रस्त मालमत्ता तुमच्या नावावर होऊ शकते

कोर्ट केस असलेली प्रॉपर्टी खरेदी केल्यास वर्षानुवर्षे कोर्टात फिरावे लागते.

  • एकाच मालमत्तेची अनेकांना विक्री — मोठा फसवणूक धोका

अनेक ठिकाणी एकाच मालमत्तेची अनेकांना विक्री करून फ्रॉड केला जातो.

  • बँक लोन मंजूर होत नाही

सर्च रिपोर्ट नसल्यास बँक थेट लोन नाकारते.

  • भविष्यात मालकी हक्क सिद्ध करणे कठीण

दस्तऐवजांमध्ये चुका असल्यास पुढे मालकी हक्क सिद्ध करणे अवघड जाते.

  • पैसा, वेळ आणि मानसिक त्रास

विवाद, कोर्ट केस, दोन्ही बाजूंनी वाढणारा ताण—हे सर्व तुमचे आयुष्य विस्कळीत करू शकते.

मग उपाय काय?

एकच—मालमत्ता खरेदीपूर्वी सर्च रिपोर्ट काढा.
बँका जशा हुशार आहेत , तसे आपणही व्हायला हवे. मोठी गुंतवणूक करताना फक्त ब्रोकर, जाहिरात किंवा मालकाच्या शब्दावर विसंबून चालणार नाही.

प्रॉपर्टी खरेदी ही आयुष्यातील सर्वात मोठी गुंतवणूक असते. त्यामुळे सर्च रिपोर्ट हा खर्च नसून सुरक्षा कवच आहे.
यामुळे तुम्ही फसवणूक, वाद आणि कायदेशीर अडचणींपासून स्वतःचा बचाव करू शकता.

लक्षात ठेवा—बँक हुशार आहे म्हणून सर्च रिपोर्ट मागते.
तुम्हीही हुशार बना!

SCROLL FOR NEXT