क्रिप्टोकरन्सी बाजारात पुन्हा एकदा मोठी अस्थिरता निर्माण झाली आहे. जगातील सर्वात मोठी डिजिटल मालमत्ता असलेल्या बिटकॉइनची किंमत सात महिन्यांनंतर प्रथमच 90,000 डॉलरच्या खाली घसरली आहे. मंगळवारी आशियाई सत्रात बिटकॉइनमध्ये जवळपास 2% घसरण झाली आणि ती 89,953 डॉलरपर्यंत खाली आली. ऑक्टोबरमध्ये नोंदलेल्या 126,000 डॉलरच्या सर्वकालीन उच्चांकापेक्षा बिटकॉइन आता जवळपास 30% नी घसरले आहे.
गेल्या आठवड्यात 98,000 डॉलरचा महत्त्वाचा सपोर्ट तुटल्यानंतर या घसरणीला अधिक वेग आला, असे विश्लेषकांचे निरीक्षण आहे.
अमेरिकेतील संभाव्य व्याजदर कपातीवरून निर्माण झालेल्या गोंधळामुळे क्रिप्टो मार्केटवर मोठा दबाव आहे. फेडरल रिझर्व्ह दर कपात करेल की नाही, याबाबत कोणताही स्पष्ट संकेत नसल्याने गुंतवणूकदार साशंक आहेत. त्यातच अमेरिकन शेअर बाजाराने दीर्घ तेजी अनुभवल्यानंतर सध्या स्थिरता दिसत असल्याने रिस्क–ऑन मालमत्तांमध्ये (Risk-on Assets) गुंतवणुकीचे आकर्षण कमी झाले आहे.
उद्योग विश्लेषकांच्या मते,
“संस्थात्मक गुंतवणूकदारांनी गेल्या काही महिन्यांत वाढीच्या काळात घेतलेल्या पोझिशन्स आता कमी करण्यास सुरुवात केली आहे. यामुळे विक्रीचा दबाव अधिक तीव्र होत आहे.”
बिटकॉइनच्या घसरणीचा तात्काळ परिणाम Strategy सारख्या मोठ्या क्रिप्टो-फंडांवर आणि Riot Platforms, Mara Holdings सारख्या खाणकाम करणाऱ्या कंपन्यांवर दिसून आला आहे. शेअर्समध्येही लक्षणीय घसरण नोंदली गेली.
Coinbase सारख्या प्रमुख क्रिप्टो एक्सचेंजच्या शेअरमध्येही कमजोरी दिसून आली.
एकाच वेळी आशियातील बहुतांश शेअर बाजारही मंगळवारी घसरले.
विशेषतः जपान आणि दक्षिण कोरियातील तंत्रज्ञान कंपन्यांच्या शेअर्सवर मोठा दबाव होता.
बिटकॉइनप्रमाणेच दुसऱ्या क्रमांकाच्या क्रिप्टोकरन्सी इथर (ETHER) मध्येही विक्रीचा दबाव कायम आहे.
ऑगस्टमध्ये इथरने 4,955 डॉलरचा उच्चांक गाठला होता, मात्र सध्या ती किंमत 40% नी घसरली आहे.
मंगळवारीही इथरमध्ये 1% घसरण दिसून आली आणि किंमत 2,997 डॉलरवर ट्रेड होत होती.
क्रिप्टो मार्केटमधील ही घसरण आता इक्विटी मार्केटसाठीही धोक्याची घंटा ठरू शकते असे काही विश्लेषकांचे मत आहे.
वर्षाच्या सुरुवातीला बिटकॉइनमध्ये आलेली कमजोरी एप्रिलमधील अमेरिकन शेअर बाजारातील मोठ्या पडझडीची पूर्वसूचना ठरली होती.
त्याचवेळी, अमेरिकेने आयात शुल्क वाढवण्याची घोषणा केल्यानंतर बाजारात अस्थिरतेचे प्रमाण वाढले होते.
म्हणूनच बिटकॉइनमधील सध्याची घसरणही येत्या काही आठवड्यांत जागतिक शेअर बाजारात दबाव निर्माण होण्याची शक्यता दर्शवते, अशी भीती व्यक्त होत आहे.
तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे की गुंतवणूकदारांचा उत्साह आता कमी होताना दिसत आहे.
बिटकॉइनसाठी पुढील महत्त्वाचा तांत्रिक आधार 75,000 डॉलरवर आहे.
जर आगामी सत्रात अस्थिरता आणखी वाढली, तर “बिटकॉइन या स्तरापर्यंत खाली जाण्याची पूर्ण शक्यता आहे,” असा अंदाज काही प्रमुख विश्लेषकांनी वर्तवला आहे.
बिटकॉइन आणि इथरमधील ही अचानक घसरण क्रिप्टो मार्केटमधील जोखीम पुन्हा एकदा समोर आणत आहे. व्याजदर कपातीवरील अनिश्चितता, जागतिक आर्थिक वातावरणातील बदल आणि संस्थात्मक गुंतवणूकदारांची सतर्कता — या सर्वांचा एकत्रित परिणाम बाजारावर होताना दिसत आहे.
आगामी काही दिवसांतील आर्थिक संकेत आणि फेडचे निर्णय क्रिप्टो मार्केटच्या दिशेला मोठ्या प्रमाणात प्रभावित करणार आहेत.